فناوری اطلاعات

Information Technology

شماره درس: ۴۰۴۶۷	تعداد واحد: ۳
مقطع: کارشناسی	نوع درس: نظری
پیش‌نیاز: –	هم‌نیاز: –

اهداف درس

حوزه‌ی گسترده‌ی به کارگیری رایانه چهارچوب مباحث فناوری اطلاعات را تشکیل‌ می‌دهد و پیش فهم‌های این فناوری، گستره‌ها، اثرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را تاثیر گذار تلقی‌ می‌کنند. دانشجویان در این درس اول با اصول، تعاریف، مفاهیم، کاربردها، اثرات سازمانی و اجتماعی، مفاهیم مدیریتی این فناوری، شالوده‌ها و معماری آن آشنا‌ می‌شوند. به دلیل اینکه مهندسان رایانه و فناوری اطلاعات ابداع گران و ترویج‌کنندگان راه حل‌های نو در این حوزه هستند باید از آخرین مفاهیم، دستاوردها و حوزه‌های به کارگیری این فناوری در جهان و ایران آگاه باشند. گستردگی سطحی مفاهیم این درس به علت عمق دهی به هر مبحث در دروس بعدی، شاکله‌ی ‌ساختاری آن را تشکیل می‌دهد.

ریز مواد

مقدمه (۱ جلسه)
- درس اول، ارزش‌ها و آسیب ها
- تفاوت‌ها و شباهت‌ها و اشتراکات رشته‌های علوم رایانه، مهندسی رایانه، مهندسی نرم‌افزار، فناوری اطلاعات
- اطلاعات (فا) و سامانه‌های اطلاعاتی در استانداردهای جهانی
پیشینه، تعاریف، اصول، چارچوب و پیش‌فهم‌ها (۲ جلسه)
- از وینر تا دریفوس، تافلر، کاستلز تا انگاره فای فریمن
- از سایبرنتیک تا رایانه، انفورماتیک، فناوری اطلاعات
- دیدگاه قائل به تائیر: فناوری نه خوب است نه بد اما قطعا خنثی نیست (کرانبرگ)
داده، اطلاع و دانش: تعاریف، تفاوت‌ها و شباهت‌ها و ارزش‌های فناوری اطلاعات (۳ جلسه)
- تعاریف داده، اطلاع و دانش و نسبت آن‌ها
- نظریه‌ی اطلاعات شانون، ارزش اطلاع لوسین ژراردن
- زیست‌چرخ‌های داده، اطلاع و دانش و نسبت آن‌ها
- انواع ارزش‌های یک اطلاع
- سازمان‌های مبتنی بر فاوا در اقتصاد رقمی و مدیریت فناوری اطلاعات
رایانش شبکه‌ای و مدیریت فا در سازمان‌های مبتنی بر فا در اقتصاد رقمی (۲ جلسه)
- شبکه، ابزار و قراردادهای شبکه‌سازی و انواع شبکه‌ها و ارتباطات بین شبکه‌ای و اینترنت
- سیر تکوینی خودکاری‌سازی در سازمان‌ها
- دورکاری و سازمان‌های مجازی
توان جذب فا، آمادگی الکترونیکی، رتبه‌‌بندی‌های رقمی و ضوابط و معیارها و شکاف رقمی (۲ جلسه)
- توان جذب فناوری، نحوه‌ی محاسبه و ارتقای آن
- آمادگی رقمی و شکاف رقمی و کاربردهای این سنجش‌ها
- مدل‌های رتبه بندی، پارامترها و نحوه‌ی محاسبه و ارزش‌های آن‌ها
- آمادگی الکترونیکی و مدل محاسباتی آن
تجارت و کسب و کار الکترونیکی، هوش تجاری و مخازن داده‌ای (۳ جلسه)
- تعاریف، تفاوت‌ها و شباهت‌های تجارت و کسب و کار الکترونیکی
- انواع پیوندهای متعامل در تجارت الکترونیکی
- انواع مدل‌های کسب و کاری در اقتصاد رقمی
- هوش تجاری، تعاریف، کاربردها و نحوه‌ی به کارگیری آن
- مخازن داده‌ای، تعاریف، معماری و استفاده از آن در تحقق هوش تجاری
- انواع کاوش‌های داده‌ای، متنی و وبی و کاربردهای داده‌کاوی در هوش تجاری
رایانش بی‌سیم و متحرک، فراگیر، حیّ و حاضر و ارزش افزا (۲ جلسه)
- ارتباطات متحرک و بی‌سیم: شالوده‌ها و کاربردها
- فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی و تحقق رایانش فراگیر
- رایانش حیّ و حاضر و الزامات آن
- رایانش ارزش‌افزا و راه‌های تحقق و الزامات پیاده‌سازی آن
سامانه‌های کاری، بنگاهی، محلی و بین المللی، ویژگی‌ها و یکپارچه‌سازی انها (۲ جلسه)
- سامانه‌های کاری و اولویت‌های تهیه آن‌ها
- سامانه‌های جهانی و بین‌المللی، الزامات طراحی و ویژگی‌های پیاده سازی
- سامانه‌های عتیقه یا موروثی، نیازها و راه‌حل‌های تجمیع
- فناوری‌ها و ابزارهای یکپارچه‌سازی
سامانه‌های حامی مدیریت، زنجیره‌های تامین، برنامه‌ریزی منابع سازمان و پیوند با مشتریان (۲ جلسه)
- انواع سامانه‌های اطلاعات مدیریت، اطلاعات راهبردی، اطلاعات اجرا و تصمیم‌یاری
- معماری و ویژگی‌ها.
- کاربردها و تنگناها
انواع ساختارهای اینترنتی، شالوده و معماری فا (۳ جلسه)
- اینترانت‌ها و اکسترانت‌ها
- سایت‌ها، وب نوشت‌ها، شبکه‌های اجتماعی تا درگاه‌های بنگاهی و انواع آن‌ها
- چارچوب یک ساختار تجارت الکترونیکی
- نسبت معماری و شالوده فا در بنگاه‌ها
کاربردهای ترکیبی ارزش‌افزای امروزین فا (۲ جلسه)
- سامانه‌های اطلاعات جغرافیائی، معماری و کاربرد
- سامانه‌جهانی مکان یابی
- سامانه‌های مدیریت گردش کار
- کاربردها و نحوه‌ی به کارگیری فناوری سنجش از راه دور
- دورکاری، امکانات و تبعات آن
اثرات، آداب و امنیت فا (۲ جلسه)
- تبعات حضور گسترده‌ی فا در جهان
- ضرورت آداب و اخلاق فا و نحوه‌ی تحقق و پیاده‌سازی آن
- جهان مجازی، زندگی دوم و تبعات اجتماعی و فرهنگی آن
- امنیت در جهان فا و راه‌های تحقق آن
جامعه‌ی اطلاعاتی و دولت الکترونیکی، خدمات الکترونیکی و شالوده‌ها (۲ جلسه)
- تعریف دولت الکترونیکی: نیازها و الزامات و پیش‌نیازهای تحقق آن
- جامعه‌ی اطلاعاتی، ویژگی‌ها و الزامات جهانی تحقق آن
- آموزش و یادگیری الکترونیکی، انواع و نیازها و اثرات اجتماعی آن
- انواع خدمات الکترونیکی و کاربردهای آن‌ها
سیمای ملی و بین‌المللی فناوری اطلاعات (۲ جلسه)
- پیشینه فناوری اطلاعات در ایران
- متولیان، قوانین، اسناد بالادستی فا در ایران
- صنعت و بازار فا در ایران
- بانک‌داری الکترونیکی در ایران
- آموزش رایانه و فا در ایران
- نقش پارک‌های فناوری اطلاعات در انتقال فناوری
- سیمای کنونی فناوری اطلاعات در جهان

ارزیابی

تمرین‌های نظری: ۷ نمره
آزمون‌های میان‌ترم و پایانی: ۱۱ نمره
آزمونک‌ها: ۲ نمره

مراجع

Linda Volonino and Efrain Turban. Information Technology for Management Improving Performance in The digital Economy. 8th Edition, WILEY, 2011.
Efraim Turban, Dorothy Leidner, Ephraim Mclean and James Wetherbe. Information Technology for Management, Transforming Organizations in the Digital Economy. 5th Edition, John Wiley & Sons Inc, 2006.
E.Turban, R.K.Rainer, and R.E.Potter. Introduction to Information Technology. 3rd Edition, WILEY, 2005.
Urs Birchler and Monika Butler. Information Economics. Routledge, 2007.
E. W. Martin and C. V. Brown. Managing Information Technology. 5th Edilion, Prentice Hall, 2004.
K. D. Willett. Information Assurance Architecture. CRC, 2008.
Thomas. H. Davenport and Laurence Prusak. Information Ecology : Mastering the Information and Knowledge Environment. OXFORD University Press, 1997.