زیست‌شناسی سلولی و مولکولی

Cellular and Molecular Biology

شماره درس: ۴۰۴۹۵ تعداد واحد: ۳
مقطع: کارشناسی نوع درس: نظری
پیش‌نیاز: – هم‌نیاز: –

اهداف درس

در این درس دانشجویان با مبانی زیست شناسی سلولی و مولکولی آشنا می‌شوند. ابتدا پایه‌های شیمیایی بیومولکول‌های سلولی از جمله پروتئین‌ها و نوکلئیک‌ها اسیدها مورد بررسی قرار می‌گردد و سپس فرآیندهای زیست مولکولی که شامل همانند سازی دی ان آ و رونویسی آن و ترجمه پروتئین می‌باشد مورد بحث قرار می‌گیرد. مطالعه مکانیسم‌های کنترل کننده فرآیند‌های مولکولی در سلول نیز بخش دیگر این درس می‌باشد.

ریز مواد

  1. مبانی شیمیایی و مولکولی زیست شناسی
    • مولکول و سلول و تکامل : مولکول‌های حیات، ژنوم و معماری سلول و عملکرد، سلول و بافت
    • پایه‌های شیمیایی : پیوندهای کووالانسی و برهم‌کنش‌های غیرکووالانسی، اجزای شیمیایی سازنده سلول، واکنش‌های شیمیایی و تعادل شیمیایی، انرژی بیوشیمیایی
    • ساختار و عملکرد پروتئین : ساختار سلسلسه مراتبی پروتئین، تاخوردگی پروتئین، اتصال پروتئین و کاتالیزگری آنزیم، تنظیم عملکرد پروتئین، تخلیص و ردیابی و مشخصه شناسی پروتئین، پروتئوم
  2. ژنتیک و زیست مولکولی
    • پایه‌های مولکولی مکانیسم ژنتیک : ساختار نوکلئیک اسید، رونویسی ژن‌های کدکننده پروتئین، رمز گشایی آرانای پیامرسان، سنتز پروتئین‌ها روی ریبوزوم، همانند سازی دی ان آ، ترمیم دی ان آ و نوترکیبی، ویروس‌ها
    • روش‌های ژنتیک مولکولی : آنالیز ژنتیکی جهش‌ها برای مطالعه ژن‌ها، کلونیگ دی ان آ، استفاده کلونینگ برای مطالعه بیان ژن، شناسایی بیماری‌های انسانی، غیر فعال‌سازی عملکرد ژن بطور اختصاصی
    • ژن و ژنوم و کروموزوم : ساختار ژن یوکاریوت، سازمان کرموزوم و دی ان آ غیر کد کننده پروتئین، المنت‌های متحرک در ژنوم، ژنومیک و بیان ژن
    • کنترل رونویسی در بیان ژن: کنترل بیان ژن در باکتری، کنترل بیان ژن در یوکاریوت، پروموتر آرآن آ پلیمراز ۲ و فاکتور های رونویسی، مکانیسم فعال‌سازی و خاموش کردن رونویسی، کنترل فعالیت فاکتور رونویسی، کنترل رونویسی از طریق اپی-ژنتیک
  3. ساختار و عملکرد سلول
    • رشد سلول و مشاهده و آشفتگی سلول : کشت سلول، میکروسکوپ نوری و کاوش ساختار سلول و مشاهده پروتیئن‌ها در داخل سلول، میکروسکوپ الکترونی، جداسازی و مطالعه اندامک‌های سلول، آشفته کردن (perturbing) سلول و مطالعه عملکرد سلول

ارزیابی

  • تمرین‌ها و پروژه: ۳۰ درصد نمره
  • آزمون‌های میان‌ترم و پایانی: ۷۰ درصد نمره

مراجع

  1. H. Lodish et al. Molecular Cell Biology. 9th Edition, W. H. Freeman, 2021.
  2. B. Alberts et al. Molecular Biology of the Cell. 7th Edition, W. W. Norton, 2022.