آداب در علم داده

Ethics in Data Science

شماره درس: ۴۰۴۸۵ تعداد واحد: ۱
مقطع: کارشناسی ارشد نوع درس: نظری
پیش‌نیاز: – هم‌نیاز: –

اهداف درس

دانش داده دانشی قدرت‌آفرین است. این قدرت به همراه خود اثرات و مسئولیت‌هایی را به همراه می‌آورد. هرچه حجم داده‌ها بیشتر و بیشتر می‌شود نفوذ علوم داده در ابعاد بیشتری از زندگی انسان‌ها رخ می‌دهد و مسائل اخلاقی جدیدی در این عرصه مطرح می‌شوند. این درس سعی خواهد کرد ضمن ارائه یک چارچوب کلی برای تحلیل این مسائل، کاربردهای چنین تحلیلی را در قالب مطالعات موردی به دانشجویان نشان دهد. به همین دلیل شرکت موثر در بحثهای کلاسی در خصوص هریک از موارد مورد مطالعه جزء لاینفک این درس خواهد بود.

ریز مواد

  1. معرفی آداب و مسائل اخلاقی در علوم داده
  2. تفاوت و مرز آداب با حقوق داده‌ها
  3. آداب خودمختاری و مسئولیت پذیری محتوایی سکوها
  4. مالکیت داده‌ها و حریم خصوصی
  5. شفافیت داده، رضایت، حق فراموشی
  6. استفاده هدفمند از داده‌ها (تجاری، سیاسی، پروفایل کردن اشخاص، توصیه‌گرها و …)
  7. روش‌های کشف و کاهش تعصب در داده‌ها و الگوریتمها
  8. عدالت در یادگیری ماشین (داده و الگوریتم)
  9. تحلیل تبعیض یا نقض بی طرفی
  10. آداب در کارکرد موتورهای جست و جو و سیستم‌های توصیه گر
  11. مصالحه آداب، ریسک و نوآوری
  12. دستکاری ادراک

ارزیابی

  • شرکت موثر در کلاس ۲۰%
  • تمرین‌ها ۲۵%
  • مقاله نهایی ۱۵%
  • آزمون پایانی ۴۰%

مراجع

به ازای هر یک از جلسات تعدادی مقاله یا یادداشت برای خواندن تعیین می‌شوند. با این حال بخشی از درس از کتب زیر ارائه خواهد شد.

  1. Heinz Luegenbiehl and Rockwell Clancy. Global Engineering Ethics. Elsevier, 2017.
  2. Davis, K. Ethics of Big Data: Balancing risk and innovation. O'Reilly, 2012.
  3. Spinello, R. Cyberethics: Morality and law in cyberspace. Jones & Bartlett, 2021.
  4. Latiff, R. H. Future war: Preparing for the new global battlefield. Vintage, 2017.