طراحی سیستم‌های دیجیتال کم‌توان

Low Power Design

شماره درس: ۴۰۷۲۷ تعداد واحد: ۳
مقطع: کارشناسی ارشد نوع درس: نظری
پیش‌نیاز: معماری کامپیوتر، آمار و احتمال مهندسی هم‌نیاز: –

اهداف درس

هدف از این درس آشنایی دانشجویان با روش‌های طراحی برای کاهش توان مصرفی، کاهش انرژی مصرفی و مدیریت گرما در کامپیوترها و سیستم‌های دیجیتال است. در این درس انواع روش‌های طراحی در سطوح تجرید مختلف از سطح تجرید مدار تا سطح تجرید سیستم مورد توجه قرار می‌گیرد.

ریز مواد

  1. تعاریف، کلیات و مفاهیم پایه
    • اهداف طراحی: کاهش توان مصرفی لحظه‌ای، کاهش توان مصرفی متوسط، کاهش انرژی مصرفی، مدیریت دما، پرهیز از نقاط داغ (Hot Spots)
    • موانع کاهش توان مصرفی
    • انواع توان مصرفی شامل انواع توان مصرفی پویا و ایستا، مفهوم فعالیت در توان مصرفی پویا، پارامترهای تعیین‌کننده در توان و انرژی مصرفی، مدل نگهداری انرژی در باتری، توان مصرفی سوئیچ کنندگی، توان مصرفی نشتی، توان مصرفی اتصال کوتاه
    • دلایل نیاز محاسبات به مصرف انرژی
  2. توان مصرفی در اتصالات
    • کاهش دامنه‌ی تغییر ولتاژ (Voltage Swing)
    • روش‌های کد کردن اطلاعات برای کاهش توان و انرژی مصرفی (Low-Power Encoding)، روش‌های فشرده‌سازی داده و توان مصرفی
    • روش معکوس‌سازی گذرگاه (Bus Inverting)، افراز گذرگاه برای بهبود توان مصرفی
    • مدولاسیون مبتنی بر گذار (Transition Signaling)، کاربرد کدهای با وزن همینگ محدود در کاهش توان مصرفی (Limited Weighted Codes)
    • مقایسه روش معکوس‌سازی گذرگاه با روش محدود‌سازی وزن همینگ
  3. روش‌های سطح مدار برای مدیریت توان و انرژی مصرفی
    • روش استفاده از سطوح مختلف ولتاژ آستانه (Multi Threshold)
    • روش استفاده از سطوح مختلف ولتاژ تغذیه (Multi VDD)، مشکل روش Multi VDD برای توان مصرفی اتصال کوتاه، استفاده از بافرهای SDCVSL
    • الگوریتم مکاشفه‌ای (heuristic) ساختار CVS
    • دلایل استفاده از الگوریتم‌ها و روش‌های مکاشفه‌ای در این حوزه
  4. روش‌های سطح گیت یا سطح منطق برای مدیریت توان و انرژی مصرفی
    • تخمین فعالیت در سطح منطق، مشکل شاخه‌های انشعاب همگرا (Re-convergent Fan-out) برای تخمین فعالیت
    • روش کاهش توان مصرفی با تجزیه و نگاشت در ابزارهای سنتز
    • روش جابه‌جا کردن ورودی‌ها، جابه‌جا کردن گیت‌ها (و ترانزیستورها)
    • روش افزونگی و همروندی (CR) و اهمیت آن به‌عنوان یک روش مبنایی
    • تخمین فعالیت در مدارهای ترتیبی (FSM) با مدل مارکوف گسسته
    • تخصیص کد برای کاهش توان مصرفی در FSM
  5. روش‌های سطح انتقال ثبات (RTL) برای مدیریت توان و انرژی مصرفی
    • روش قطع کردن سیگنال ساعت (Clock Gating)، حل مشکل انحراف سیگنال ساعت (Clock Skew) و glitchها در سیگنال ساعت برای این روش
    • روش مستقل‌سازی عملوندها (Operand Isolation)
    • روش CR در سطح تجرید انتقال ثبات
    • روش پیش محاسبه برای کاهش توان مصرفی (Pre-Computation)
    • Cache کردن برای کاهش انرژی مصرفی
    • مدیریت تعداد Glitchها برای مدیریت توان و انرژی مصرفی
    • روش کنترل سطح بلوک در RTL (Block-Level Control)
    • استفاده از خط لوله (Pipeline) برای کاهش توان و انرژی مصرفی
  6. روش‌های سطح سیستم برای مدیریت توان و انرژی مصرفی
    • ارتباط بی‌درنگی و روش‌های سطح تجرید سیستم
    • روش تغییر پویای ولتاژ تغذیه و فرکانس (DVFS)
    • مصالحه میان قابلیت اطمینان، انرژی مصرفی و بی‌درنگی در سیستم‌های بی‌درنگ دارای DVFS
    • روش مدیریت پویای توان (DPM)
    • روش تنظیم تطبیقی ولتاژ بدنه (ABB)
    • مقایسه‌ی DVFS، DPM و ABB
    • حل مسائل بهینه‌سازی در حوزه‌ی توان و انرژی مصرفی در سطح سیستم
  7. مدارهای دیجیتال آدیاباتیک
    • قضیه‌ی مصرف توان با جریان ثابت
    • مفهوم سیستم‌های دیجیتال آدیاباتیک و تفاوت‌های آن با سیستم‌های دیجیتال کلاسیک
    • منابع تغذیه‌ی APS و یکسان بودن سیگنال ساعت با تغذیه
    • مشکل اتصال آبشاری مدارهای آدیاباتیک و حل مشکل با تودرتو سازی (Retractile)
    • اهمیت مفهوم بازگشت‌پذیری (Reversibility) در مدارهای آدیابتیک و در مصرف انرژی
    • منطق‌های آدیاباتیک مانند 2LAL و RERL
  8. مدیریت دما
    • روش‌های مدل‌سازی دما با تقلید توسط مدارهای الکتریکی
    • روش‌های مدیریت دما شامل DVS و DFS (تغییر پویای فرکانس کاری)
    • کاربرد قطع کردن سیگنال ساعت در مدیریت دما
    • روش قطع کردن واکشی (Fetch Gating) در پردازنده‌ها برای مدیریت دما
    • روش مهاجرت محاسبات (Computation Migration) برای مدیریت دما
    • بحث مدیریت دما در سیستم‌های بی‌درنگ

ارزیابی

  • امتحان میان‌ترم (حدوداً ۳۵٪ با تأثیر مثبت)
  • امتحان آخر ترم (حدوداً ۳۵٪ با تأثیر قطعی)
  • تمرین‌ها (۱۰٪ البته در صورت تحویل ندادن نمره‌ی منفی دارد)
  • پروژه (حدود ۲۰٪)

مراجع

  1. Low-Power Electronics Design. C.Piguet, Ed. CRC Press, 2018.
  2. Published conference and journal papers.