رایانش کوانتومی

Quantum Computing

شماره درس: ۴۰۷۹۵.۴ تعداد واحد: ۳
مقطع: کارشناسی ارشد نوع درس: نظری
پیش‌نیاز: – هم‌نیاز: –

اهداف درس

هدف از این درس آشنایی دانشجویان با مبانی رایانش کوانتومی است. در این درس، دانشجویان ضمن آشنایی با اصول اولیه مکانیک کوانتومی، با نحوه ذخیره‌سازی و پردازش اطلاعات در سیستم‌های کوانتومی و الگوریتم‌های پایه در این زمینه آشنا می‌شوند. همچنین دانشجویان با مفاهیمی نظیر پیچیدگی محاسبات کوانتومی، نظریه اطلاعات کوانتومی و رمزنگاری کوانتومی آشنا خواهد شد.

ریز مواد

  1. مفاهیم اولیه
    • مقدمه و تاریخچه رایانش کوانتومی، مفهوم کیوبیت
  2. مروری بر جبر خطی
    • فضای برداری، ضرب داخلی، فضای دوگان، ضرب تانسوری
    • عملگرهای خطی، الحاقی، تجزیه به مقادیر منفرد (SVD)
  3. اصول مکانیک کوانتومی
    • معادله شرودینگر، مکانیک همیلتنی، کمیت‌های فیزیکی
    • فضای حالات، تحول زمانی، اندازه‌گیری، سیستم‌های ترکیبی، درهم‌تنیدگی
  4. اصول رایانش کوانتومی
    • اندازه‌گیری کوانتومی، دورنوردی (Teleportation)، کدگذاری ابرچگال
    • ماتریس چگالی، اثر جزئی، اثر کلی (ensemble)
    • خالص‌سازی، پارادوکس EPR، قضیه بل
  5. مدارهای کوانتومی
    • گیت‌های کوانتومی، اجزای مدارهای کوانتومی، اصل به تاخیر انداختن اندازه‌گیری
  6. الگوریتم‌های کوانتومی
    • الگوریتم سایمون
    • الگوریتم تجزیه شور (Shor)
    • الگوریتم جست‌وجوی گروِر (Grover) و کاربردهای آن
  7. پیچیدگی محاسبات کوانتومی
    • رده‌های پیچیدگی کوانتومی، ارتباط با رده‌های کلاسیک، مقایسه با محاسبات احتمالاتی
  8. دینامیک سیستم‌های کوانتومی
    • برهم‌کنش محیطی، اندازه‌گیری به عنوان یک دینامیک، نگاشت‌های مثبت و حافظ اثر
  9. نظریه اطلاعات کوانتومی
    • نویز کوانتومی، عملگرهای کوانتومی، آنتروپی کوانتومی
    • فاصله‌ی اثر، پایبندی (fidelity)، فاصله بین‌ دینامیک‌های کوانتومی
  10. تصحیح خطای کوانتومی
    • کدهای کوانتومی، کد شور، قضیه کنیل-لافلامه
    • گسسته‌سازی خطا، کدهای کوانتومی جمعی، کدهای همیلتنی-جابجایی
  11. رمزنگاری کوانتومی
    • رمزنگاری مبتنی بر کلید خصوصی، توزیع کلید کوانتومی، امنیت توزیع کلید کوانتومی

ارزیابی

  • تمرین: سه تمرین نظری و یک تمرین برنامه‌سازی (۲۵٪ کل نمره)
  • پروژه پژوهشی: شامل گزارش پژوهشی و سمینار (۲۰٪ کل نمره)
  • آزمون: آزمون‌های میان‌ترم و پایان‌ترم (۵۵٪ کل نمره)

مراجع

  1. M. Nielsen and I.L. Chuang. Quantum Computation and Quantum Information. Cambridge University Press, 2010.
  2. E. Rieffel and W. Polak. Quantum Computing: A Gentle Introduction. The MIT Press, 2014.
  3. N.D. Mermin. Quantum Computer Science: An Introduction. Cambridge University Press, 2007.